Özgün düşünme, akıl yürütme süreçleriyle gelişen yaratıcı bir zihinsel beceridir. Esneklik, orijinallik, akıcılık ve detaycılıkla şekillenir. Merak, keşif ve eleştirel bakış öne çıkar. Hazırlık, kuluçka, aydınlanma ve doğrulama aşamalarıyla ilerler; öğrenme ve yenilik üretir.

Nedensellik, evrende meydana gelen olaylar arasında bir sebep-sonuç ilişkisi kurarak dünyayı anlamamıza yardımcı olan temel bir ilkedir. Bilimsel araştırmalarda önemli bir rol oynar ve mantık, metafizik ve fiziksel yasalarla yakından ilişkilidir. Bu ilke, olaylar arasındaki düzenliliği ortaya koyar.

Hz. Ebu Zerr'in güneşin batışıyla ilgili anlattığı hadis izafi uzayın perspektifine dayanarak anlaşılabilir; güneş, gözlemcinin konumuna bağlı olarak hareket eder. Böyle bir yorum, modern fizik kavramlarına uygun düşebilir.

Alman filozof Immanuel Kant (1724–1804), "Saf Aklın Eleştirisi", "Pratik Aklın Eleştirisi", "Yargı Yetisinin Eleştirisi" ve "Aydınlanma" makalesinde aklın haritasını çizer. Bilim, ahlak ve sanat felsefesinde temellendirmeleriyle dikkat çeker. Aydınlanma ve eleştirel düşüncenin öncüsüdür.

Bu makalede Kur’ân’ın temel maksatları ve hidayet rehberi olması ile ilmî hakikatler arasındaki irtibat; Kur’ân ve ilmî hakikatleri kabul eden, etmeyen ve mutedil yaklaşanların görüşleri ele alınıp değerlendirilmiştir.

İslam dünyası uzun süredir Batı medeniyetiyle bir nevi mücadele ediyor. Araştırmacılar genellikle Batı'ya yüzeysel bakıyor ancak Batı, bu genelleştirmeleri reddeder. İslam dünyası, Batı'yı objektif incelemeli ve doğru bir yöntem uygulamalıdır, özellikle Gazzali'nin önerdiği metodu takip etmelidir.